Hasip Paşa
Yalısı, Beylerbeyi ile Çengelköy arasında, Yalıboyu Caddesi üzerinde yer alır. İlk
inşaası II.Mahmut devrinde gerçekleşen yapının bugünkü binası ise XIX. yüzyılın
başlarında, vakıf gelirlerinden sorumlu Mehmet Emin Efendi’nin oğlu Mehmet
Hasip Paşa tarafından yaptırılmıştır. Mimarının kim olduğu bilinmese de İtalyan
olduğu tahmin edilmektedir. Yalı 900 m2’lik bir alanda, iki katlı olarak
yapılmıştır.
Hasip Paşa’nın
ismi tarihte ilk kez Sultan II. Mahmut’un Tophane’de yaptırdığı Nusretiye
Camii’nin bina emininin yanında katip oluşu ile geçer. Nusretiye Camii’nin
tamamlanmasından sonra buradaki başarısı sarayın dikkatini çekmiş ve kendisine
Haceganlık rütbesi verilmiştir. Ardından Darphane Defterdarı ve Evkaf Nazırı
olmuş, bu arada Müşir payesi ile onurlandırılmıştır. Tarihi kaynaklar Hasip
Paşa’nın beş defa Evkaf Nazırı, iki defa Maliye Nazırı olduğunu ve 1870 yılında
Şeyhülislam iken öldüğünden söz eder.
Yalının selamlık
kısmı zamanla birkaç kez tadilat görmüş, yanmış tekrar yapılmış, daha sonra
yıkılmış ve yerine bugün halk arasında “Kuleli Yalı” adıyla da tanınan
Kalkavanlar Yalısı inşaa edilmiştir. Hasip Paşa yıkılan bu bölümü oğlu Rauf Bey
için sonradan yaptırmış, ondan Hasan Kalkavan’a geçene kadarki süreçte yalı
birkaç kez el değiştirmiştir. Nazım Kalkavan 1968’de yalıyı Haydarabad Nizamı
Muharrem Jah’ın eşi Esra Jah’a satmış, yalı aynı yıl küçük çaplı bir
restorasyon geçirmiştir.
Şu anda özgün
mimarisiyle Boğaziçi’nin en güzel yalıları arasında gösteriliyor. 1987′de Özdemir Sabancı tarafından satın alınan
Hasip Paşa Yalısı, Özdemir Sabancı’nın ölümünden sonra oğlu Demir Sabancı’nın
mülkiyetine geçmiş ve 1995’de restore edilmiştir.
Hale Tan
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder